Razgovor s Jugoslavom Vesićem, načelnikom Opštine Erdut

U poslednje četiri godine u opštinu Erdut investirani su milioni kuna. Trud opštinskih vlasti prepoznala je i Osječko-baranjska županija koja je prošle godine toj višenacionalnoj, istočnoslavonskoj i pograničnoj opštini dodelila Povelju lokalne samouprave za podsticanje i promovisanje vrednosti lokalne zajednice kao temelja razvojnog delovanja i napretka. Inače, opština Erdut ima 7.372 stanovnika i četiri naseljena mesta – Dalj, Erdut, Bijelo Brdo i Aljmaš. Čak 80 odsto stanovništva bavi se poljoprivredom. Među najznačajnijim projektima koji se trenutno provode u ovoj opštini je i projekat «Razvoj infrastrukture u poslovnoj zoni Bijelo Brdo», finansiran sredstvima EU i težak 606 hiljada evra. Sve ovo povod je za razgovor s načelnikom opštine Erdut Jugoslavom Vesićem iz SDSS-a, stranke koja je na vlasti u toj opštini od njenog konstituisanja.

Koliko ste zadovoljni postignutim u ovom mandatu?

Možemo biti zadovoljni rezultatima koji su ostvareni u protekle tri i po godine. Smatramo da smo radili onoliko koliko smo mogli, aplicirali smo projektima prema EU i resornim ministarstvima. Narodski rečeno, nismo sedeli već smo zasukali rukave. Verovatno se moglo i više. Osnovni cilj koji smo sebi postavili je da probamo aktivirati, zaposliti i zadržati mlade ljude na ovom prostoru, da sprečimo njihov odlazak. U Bijelom Brdu oformljena je preduzetnička zona, polako je popunjavamo i time otvaramo nova radna mesta.  Takođe i preduzetnička zona u Dalju vuče određen broj radnih mesta. To je rezultat rada tima ljudi koji je dobro radio, zalagao se da nešto napravi za svoje građane, za ljude koji žive na području opštine Erdut. Ne možete sedeti skrštenih ruku i čekati da vam nešto padne s neba. Kada gledamo na ono što je urađeno u protekle četiri godine onda se dođe i do iznosa od nekih dva i po do tri miliona kuna vlastitih sredstava koja su utrošena za pešačke staze, za uređenja mesnih grobalja i za održavanje komunalne infrastrukture u sva četiri naseljena mesta naše opštine.

Poslovne zone

Najavili ste i otvaranje 50 novih radnih mesta?!

Tako je, firma iz Valpova želi da investira u našu opštinu. Želi da otvori svoj pogon i zaposli 50-ak ljudi. Nadamo se da ćemo u tom slučaju,  u preduzetničkoj zoni u Bijelom Brdu zaposliti 35-40 ljudi s područja opštine Erdut.

Na području opštine Erdut čak su tri preduzetničke zone. Kakvi su dalji planovi po pitanju novih investicija?

Verujemo da će preduzetnička zona u Bijelom Brdu biti popunjena najkasnije do početka iduće godine, odnosno već u martu ili aprilu pogoni bi mogli započeti s radom. Imamo i preduzetničku zonu u Dalju u kojoj partner iz Slovenije želi da otvori bioplinsko postrojenje i gde ćemo direktno zaposliti nekoliko ljudi, a indirektno veći broj kroz kooperaciju i ugovore sa OPG-ovima, kooperantima te firme. U drugoj fazi plan je da se podignu plastenici, gde bi se takođe moglo zaposliti 50-60 ljudi. Treća zona «Prkos» nalazi se između Dalja i Erduta. To je zona koja isto tako ide u legalizaciju, gde isto tako imamo poslovnog partnera koji otvara pogone hladnjače, sušare i pakeraja. Realizacija projekta je u toku, investitor je pred početkom izgradnje, pribavljena je potrebna dokumentacija, ali nažalost u našoj državi treba vam više vremena da pribavite papire za gradnju nego da nešto izgradite. Otprilike, dve godine vam treba za papire, a godinu ili manje potrebno je za izgradnju do otvaranja firme.

Šta biste još izdvojili od važnijih projekata koji se provode na području opštine Erdut?

Trenutno radimo na jednom velikom evropskom projektu čija je vrednost oko četiri i po miliona kuna. Reč je o projektu koji se provodi u okviru IPA III c komponente, vezano za preduzetničku zonu u Bijelom Brdu. Posle pet godina, konačno smo uspeli da realizujemo i jedan stari projekat, rekonstrukciju nerazvrstanih cesta, ukupno četiri ceste u Bijelom Brdu, vrednosti oko 4,2 miliona kuna. Spomenuću još jedan projekat koji se tiče bjelobrdske zone. Od Ministarstva preduzetništva povukli smo polovinu sredstva za učešće u projektu EU i tako zadržali 560 hiljada kuna u svom budžetu za nešto drugo. Takođe, radi se i na projektima s kojima apliciramo, kao što je projekat daljske šetnice za koji se nadamo da bi mogao proći, takođe projekat izgradnje Vinskog muzeja u Dalju, u saradnji s Osječko-baranjskom županijom je pred realizacijom. Odradili smo svoj deo posla oko projektne dokumentacije i ovih dana trebalo bi da se počne s njegovom realizacijom šta obuhvata i oko tri i po kilometra vinskih cesta na području gde se nalaze naši vinogradi, prema Dalj planini.

Nova radna mesta

Opština Erdut jedina je od sedam opština u sastavu ZVO-a koja je još pre pet godina osnovala Preduzetničko razvojni centar (PORC) koji se pokazao kao generator rasta i razvoja i pokretač privrednih aktivnosti na području vaše opštine. Kraći rezime i ocena prvih pet godina rada PORC-a?

Negde početkom novembra 2007. PORC je započeo s radom. Prvih tri do četiri godine trebalo se ekipirati, osmisliti projekte, educirati ljude. PORC je u početku zapošljavao jednu, a danas imamo tri zaposlene osobe. Rezultat svega je veliki broj projekata, puno aktivnosti i edukacije građana kroz PORC. Mogu reći da smo ponosni i na PORC i na sve ustanove koje se nalaze na području opštine Erdut.

Rast od čak 62 odsto u odnosu na 2008. ostvarilo je opštinsko komunalno preduzeće «Čvorkovac». Koliko radnika danas zapošljava i kakvi su planovi po pitanju proširenja delatnosti i novih zapošljavanja?

Naše komunalno preduzeće krenulo je s radom na osnovnim komunalnim poslovima kao što su distribucija vode, održavanje zelenih površina, sahrane i slično. To je u početku bila mala firma sa 15-ak zaposlenih. Trenutno zapošljava 36-40 ljudi. U okviru «Čvorkovca» pokušavamo odraditi neke manje složene građevinske radove kako bi zaposlili što veći broj naših građana. Takođe, u poslednjih nekoliko godina opština Erdut povlači veliki broj ljudi sa zavoda za zapošljavanje kroz javne radove. Upravo sada tražimo četvrtu grupu i mogu reći da ćemo u ovoj godini, u sklopu javnih radova, zaposliti 100 ljudi. To je veoma značajno za opštinu koja ima veliki broj nezaposlenih. Što se tiče proširenja delatnosti, mi smo pre nekoliko godina krenuli s dimnjačarskom službom jer nismo bili zadovoljni uslugom tadašnjeg koncesionara. Dva čoveka smo poslali da završe kurs za dimnjačare i mi sada obavljamo tu uslugu na veliko zadovoljstvo naših građana. Veoma smo zadovoljni i kada je reč o održavanju zelenih površina i grobalja. Na proleće krećemo s još jednom delatnošću, odvozom kućnog otpada na području naše opštine. Od Fonda za zaštitu okoliša povukli smo sredstva za nabavku i kupovinu novog kamiona za odvoz smeća. Javni konkurs je raspisan i računamo da bi s 1. martom 2013. «Čvorkovac» mogao da krene s odvozom smeća i da zaposlimo još 4-5 radnika.

Pored ovih aktivnosti koje imaju za cilj otvaranje novih radnih mesta, šta opština Erdut još preduzima kako bi zadržala mlade i zaustavila depopulacione procese?

Za nas je važno svako radno mesto. Naši OPG-ovi zapošljavaju 2-3 osobe, sigurno je da imamo već 150 osoba zaposlenih kroz OPG-ove koji se bave poljoprivredom, što je kapacitet Erdutske vinarije.

Investicijski budžet

Spomenuli ste OPG-ove. Koliko ih je danas na području opštine Erdut?

Prema podacima iz upisnika mi na području naše opštine imamo 540 OPG-ova, iako računamo da ih je stvarno danas nešto manje. OPG-ovi koji su opstali na tržištu male su firme koje rade i zapošljavaju. Oni definitivno podižu standard, bilo bi dobro da ih je više. Pored Opštine i država bi trebala preko resornog ministarstva pomoći OPG-ovima u teškoćama kako bi prebrodili ovu krizu.

Znamo da nam sela izumiru, a mladi odlaze trbuhom za kruhom. Imate li podatke o broju rođenih, umrlih i prosečnoj dobi stanovništva?

Nažalost, godišnje imamo u proseku 120-130 sahrana. Broj rođenih je mnogo manji. Mladim roditeljima dajemo jednokratnu pomoć u iznosu od hiljadu kuna po rođenom detetu. Za to je u budžetu obezbeđen paket od 60 hiljada kuna koji se uglavnom ne potroši, ali računamo da se godišnje rodi između 50 i 60 beba. Odnos umrlih i rođenih je, dakle, 2:1, a prema nekim ranijim statistikama, prosečna dobna starost stanovništva na području opštine Erdut je 56 godina, tako da možemo reći preovlađuje starije stanovništvo.

Među prvima ste usvojili strategiju turističkog razvoja. Kao načelnik ste na čelu opštinske Turističke zajednice. Koliko je OPG-ova na području vaše opštine registrovano za bavljenje seoskim turizmom te koliko posetilaca i noćenja beležite?

Kroz opštinsku Turističku zajednicu koja raspolaže skromnim budžetom pokušavamo da pokrenemo tu priču. Trenutno imamo 16 domaćinstava koja se bave uslugama pružanja smeštaja i ishrane gostiju, s kapacitetom od 74 ležaja. Prema podacima koje dobijemo preko uplaćenih taksa, broj dolazaka i noćenja u odnosu na 2011. povećao se za 276 odsto. Imamo nekoliko OPG-ova koji su daleko odmakli u tome i dalje napreduju te pokušavaju biti što kvalitetniji u svojoj ponudi.

Koliko je težak ovogodišnji budžet, koliko se oseća teret krize kada je reč o poslovanju opštine Erdut? Za šta se izdvaja najviše novca u budžetu?

Naš budžet nije mali, ali tu su i investicije koje smo pomenuli, a koje nam iz evropskih fondova i resornih ministarstava donose skoro šest miliona kuna, tako da će budžet za ovu godinu biti blizu 20 miliona kuna. Uglavnom, najveći deo ići će prema investicijama i komunalnim poslovima. Opština Erdut ima veliki broj udruženja građana, tako da imamo zakonske obaveze finansiranja tih udruženja pa i na to odlazi puno novca. Isto tako, dosta novca odlazi i za socijalu. Na području opštine Erdut je 250 porodica koje primaju socijalnu pomoć. Mi smo u zakonskoj obavezi da im podmirimo troškove stanovanja, uz isplatu jednokratnih pomoći za lečenje. To je veliki teret za opštinu koji podmirujemo iz sopstvenog budžeta.

Servis građanima

Koliko se ukupno izdvaja za socijalni program?

Sigurno, preko pola miliona kuna s tim da ti troškovi stalno rastu, a ako tome pribrojimo darove za decu i penzionere i sva izdvajanja u tu svrhu tokom godine verujem da se ta cifra približava iznosu od blizu milion kuna. Na taj način pokušavamo pomoći našim građanima koji su u teškoj materijalnoj situaciji.

Prema prvim projekcijama koliki će biti planirani budžet za iduću godinu i šta ste odredili za prioritete u svom radu u 2013. godini?

Budžet će biti na nivou ovogodišnjeg, nešto malo ispod 20 miliona kuna. Očekujemo i određena sredstva od projekata. Ne pumpamo budžet, da ga na kraju godine ne bi morali rezati,  pokušavamo da on bude što realniji, a ne da planiramo velika sredstva i izdvajanja, pa da na kraju ne bude ništa od toga.

Šta očekujete od ulaska u EU, pre svega kada je reč o standardu građana, privrednom rastu i razvoju?

Evropska unija neće nam preko noći promeniti život, nećemo ući u Uniju srećniji, bogatiji i veseliji. Treba i dalje raditi. Pred ulazak u EU imamo lokalne izbore i mislim da na području opštine Erdut ljudi dobro znaju ko i kako vodi ovu opštinu i da smo pokušali da budemo partneri i servis građanima, kada je bilo teško. Verovatno smo mogli i bolje i više, ali sigurno je da će posle četiri godine biti podvučena crta i građani će reći šta misle o nama. I nakon ulaska u EU mi moramo nastaviti s radom, gledati kako naći potencijalne investitore, probati zadržati mlade ljude i podići kvalitet života naših građana na jedan viši nivo.